اسلوب تقدیم و تاخیر در قرآن کریم با رویکرد نحوی و بلاغی

thesis
abstract

چکیده : در مبحث علم معانی ، گاهی برخی از اجزای جمله از قبیل مبتدا ، خبر ، فاعل ، مفعول وغیره بر اساس یک هدف نحوی – بلاغی در کلام مقدّم یا موخّر از جایگاه خود آورده می شوند و باعث ایجاد تغییرات ظریف و بخصوصی در دامنه ی معنایی جمله و متن می شوند . قرآن کریم از نظر بُعد زیبایی شناسی در میان همه کتابها ، عالیست . نحوه ی چینش حروف ، تک واژه ها ، عبارتها و جملات آیات و وزن و آهنگشان نقش موثّری را در آفرینش زیباییها و امتیازات کتاب حق به لحاظ هنری و ادبی ایفا کرده است . دقّت در نکته ها بخصوص تقدیم و تأخیر در فهم نقش هدایتگری قرآن و راه یافتن به مقصود نهایی کلام الهی ، بسیار موثّر است و باید دانست که قرآن اگر چه بیان روشن و واضحی برای انسانهاست امّا شناخت علمی هرچه دقیق تر از ظرافتهای ادبی و بلاغی آن موجب بهره مندی بیشتر خواهد بود ، عالم متبحّر می تواند از تقدیم و تأخیر کلمه و از فتح و کسر حروف و از سیاق آیات و تناسب آنها ، نکته ها در یابد ، بنابراین درک اینگونه جزئیات می تواند در رهنمون گشتن افراد و بخصوص ناآشنایان به ظرافتهای هنری ، ادبی و زبان شناسی موثّر افتد و این رساله گامی در جهت این هدف است . روش کار در این پایان نامه تکیه بر مباحث نحو و بلاغت سنّتی در زبان عربی و با استمداد از آثار و نظرات مفسّران و صاحب نظران این دو فن در علوم عربی است.

similar resources

تحلیل نحوی-بلاغی وقف و ابتدا در قرآن کریم

1. تطور دیدگاهها در اصل بلاغت باعث آن شده که تلقی ها از عناوین مندرج در بلاغت هم دستخوش تغییر شود. 2. در بلاغتی که جرجانی تعریف میکند ‘ وقف و ابتدا از جایگاهی اصولی برخوردار نیست ‘ زیرا بحث فصل و وصل در آن منحصر است به آوردن یا نیاوردن واو عاطفه. 3. در بلاغت به تعریف و تلقی اسلاف جرجانی ‘ وقف و ابتدا از جایگاه مهمی برخوردار بوده ‘ زیرا وقف و ابتداکاملأ منطبق بر فصل و وصل از دیدگاه آنهاست واین...

full text

کارکرد معنائی اسلوب نحوی اشتغال در قرآن کریم

اسلوب اشتغال از دیرباز (در متون جاهلی، قرآن کریم و حدیث) تاکنون مورد استفاده عرب زبانان بوده است و به عنوان یکی از مهم‌ترین بحث‌های اختلافی همراه با تأویل و تقدیرهای مفصل، در بین یک یا چند مکتب نحوی نظیر کوفی و بصری به شمار می‌رود که بررسی این اختلافات و بیان دیدگاه‌های مختلف با هدف سهولت تعلیم، حفظ ساختار زبان، فهم بهتر، پرهیز از استعمال قواعد غیرمستعمل و حذف آن از نحو عربی است. در این مقاله ن...

full text

حروف جر در قرآن کریم با رویکرد نحوی-بلاغی

نحویان برای حروف، معانی مختلفی ذکر می کنند که از میان آنها یکی و بعضاً دو تا، معنای اصلی به شمار می آیند و بقیه معنای مجازی آن حرف محسوب می شوند. آنها علت کاربرد حروف را در معنای مجازی بر اساس قاعده تضمین توجیه می کنند. بلاغیون نیز علت کاربرد حروف را در این معانی با جاری نمودن استعاره تبعیه در حرف و یا فعل همراه آن توجیه می نمایند؛ امّا ذکر تضمین و یا استعاره به تنهایی گویای اغراض نظم قرآنی و لطا...

15 صفحه اول

جایگاه ساختار نحوی- بلاغی مفعولٌ به (در ترجمه قرآن کریم)

مفعولٌ­ به از عناصر نحوی به ظاهر سهل، اما به واقع ممتنع عربی است. این عنصر نحوی از امّهات حالات نحوی و دارای بلاغت نحوی و معنایی ویژه‌ای است که در متون نحوی و زبانی کمتر بدان پرداخته­ اند. مفعولٌ­ به از نظر بلاغت نحوی- معنایی دارای معانی و مفاهیم خاصی است؛ از جمله تمامیت، کلّیت، جامعیت، شاملیت، شدت، اقتراب کامل، تحصیل و تحصّل تام و فراگیر، اختصاص یا تخصیص، تأکید و مبالغه، رسایی فزون­تر و... . این بل...

full text

تقدیم و تاخیر و بازتاب آن در ترجمه قرآن

چکیده در هر زبانی برای ترتیب واژگان جمله، «اصلی»وجود دارد که البته رعایت این اصل گاهی واجب و در مواردی ممتنع و در مواردی نیز جائز است. جواز در امر تقدیم و تاخیر بستگی به بافت متن دارد که نویسنده بسته به توان و هنرش، در متن خویش بدان مبادرت می­ورزد و اوج این هنر را در قرآن مشاهده می­کنیم .در قرآن آیه­هایی با همان واژگان چند بار تکرارشده­اند؛ اما در هر بافتی که قرار گرفته­اند، ت...

full text

تحلیل نحوی-بلاغی وقف و ابتدا در قرآن کریم

1. تطور دیدگاهها در اصل بلاغت باعث آن شده که تلقی ها از عناوین مندرج در بلاغت هم دستخوش تغییر شود. 2. در بلاغتی که جرجانی تعریف میکند ‘ وقف و ابتدا از جایگاهی اصولی برخوردار نیست ‘ زیرا بحث فصل و وصل در آن منحصر است به آوردن یا نیاوردن واو عاطفه. 3. در بلاغت به تعریف و تلقی اسلاف جرجانی ‘ وقف و ابتدا از جایگاه مهمی برخوردار بوده ‘ زیرا وقف و ابتداکاملأ منطبق بر فصل و وصل از دیدگاه آنهاست واین...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) - قزوین - دانشکده علوم انسانی و پایه

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023